Juiste inspanning

Juiste inspanning

ik stap
met het verkeerde been uit bed
en struikel
over mijn duistere dromen
ik strompel naar de zolder
een plek waar ik mijn donkerste gedachten
kan verwelkomen
ik sluit mijn ogen
in een kwinkslag
en zie
het onweer voorbijkomen

ik adem
naar mijn buik
en val door mijn lijf
voorbij mijn genen
ik donder door een luik
in een vrije val
met tering-veel geluid
ik dans solo
onder een gedachten-discobal
en bungel
aan de rand van een liefdesfuik

‘Get a grip on it, Dave’, zegt retraite-leider Henk van Voorst als ik bij hem in de kamer sta. De Boeddhistische stilte-retraite zit erop, ik sta op het punt naar huis te gaan. Ik vertel Henk over mijn ervaringen tijdens de retraite, hoe ik geïnspireerd ben door de dharma (leer van de Boeddha), maar ook hoe ik angst heb voor het naar huis gaan. Ik vertel hem over mijn meditatieoefening thuis, af en toe wel, dan weer niet, over mijn zolder die ik tot meditatieruimte wil ombouwen, maar waar het maar niet van komt… ‘Je weet wat je te doen staat’, besluit Henk.

Je moet aan de bak
Een van de stappen op het 8-voudige pad van de Boeddha is juiste inspanning. Juiste inspanning gaat kortgezegd over balans vinden tussen de (negatieve) patronen en de kwaliteiten van de geest, en oefenen om je daar bewust van te zijn. ‘Om je bewustzijn scherp in de gaten te houden heb je hele krachtige bewuste aandacht nodig’, las ik op de site van Buddho. ‘Aandacht wordt echter alleen krachtiger als je daar inspanning voor levert. Bijvoorbeeld door te mediteren, maar dat gaat niet vanzelf. Je bewustzijn is vanuit zichzelf geneigd om in dezelfde patronen te vervallen zoals verlangen, haat en onwetendheid. Het is niet voldoende om hier af en toe eens wat aan te doen, daarvoor zijn wij mensen veel te geconditioneerd. Wil je wat veranderen, dan moet je aan de bak. Elke dag weer.’

‘When you do something, you should burn yourself up completely, like a good bonfire, leaving no trace of yourself.’—Shunryu Suzuki

Commitment in mindfulness
Voor een mindfulness training bespreek ik altijd met deelnemers hoe ze het huiswerk dat ik ze geef, denken te gaan inpassen in hun leven. Een mindfulness training vraagt namelijk commitment. ‘Doe jij elke dag de bodyscan, Dave’, vroeg een deelnemer van de mindfulness training laatst aan me. Ik vertelde haar dat ik na al die jaren een eigen beoefening had gevonden. Af en toe 10 minuten zitten, dan wat yoga, dan weer een lezing luisteren, simpele handelingen met aandacht doen. Het is altijd in mijn leven, op de achtergrond. Op de retraite bij Henk realiseerde ik me dat ik mindfulness weer op de voorgrond wil zetten. En dat begint bij inzet en discipline. Hoe kan ik van mijn deelnemers verwachten dat ze elke dag oefenen als ik zelf niet elke dag zit? Sinds de retraite bij Henk mediteer ik dan ook weer elke dag om 7 uur.

‘It takes a deep commitment to change and an even deeper commitment to grow.’ – Ralph Ellison

The middle way
Maar gaat juiste inspanning eigenlijk over elke dag mediteren? Het Boeddhisme spreekt over de middenweg. ‘De snaar die een melodieus geluid produceert, is niet te strak en niet te los’, zei de Boeddha. Na de retraite was ik weer helemaal vol van mijn spirituele pad. Mijn dagelijks meditatie ging gepaard met het bezoek aan verschillende meditatieavonden die eerste weken, luisterde veel Boeddhistische lezingen en ik ging sinds tijden weer naar yoga. Heel fijn en inspirerend allemaal, maar ik sloeg ook een beetje door. De spirituele snaar was te strak gespannen. Dat had bovendien een negatieve invloed op mijn relatie. Nu ik de laatste weken iets gas terugneem op het spirituele pad, groeien Karin en ik weer naar elkaar toe. De middle way dus.

‘When we discover the middle path, we neither remove ourselves from the world nor get lost in it. We can be with all our experience in its complexity, with our own exact thoughts and feelings and drama. We learn to embrace tension, paradox, change. Instead of seeking resolution, waiting for the chord at the end of a song, we let ourselves open and relax in the middle. In the middle we discover that the world is workable.’ – Jack Kornfield

Wat is juiste inspanning?
Juiste inspanning gaat dus vooral over de middenweg vinden. Balans tussen discipline en ook loslaten soms. Ik versliep me bijvoorbeeld laatst voor mijn meditatie om 7 uur en sloop naar de zolder. Terwijl ik naar boven liep hoorde ik Namé huilen. Ik draaide me om en ging bij haar bed zitten, troostte haar en sloeg mijn meditatie over. Die avond vroeg ze, ‘kan je weer komen morgen, papa?’ De volgende ochtend koos ik ervoor om te zitten op zolder in plaats van bij haar te zitten. Beiden een juiste inspanning, denk ik. Mijn zitten gaat in ieder geval altijd gepaard met mijn gezinsleven. Ram Dass hoorde ik zeggen: ‘Sommige mensen zeggen, ik heb een gezin dus ik kan niet mediteren. Maar je gezin is je oefening.’ Juiste inspanning is niet vast omlijnt, het gaat vooral over precies aanvoelen wat er in elk moment nodig is. Wat rest is de zolder opknappen, weer een ander soort inspanning of niet?

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *